دو سال پس از اینکه همهگیری ویروس کرونا اقتصاد جهانی را وارد رکودی عمیق اما کوتاه کرد، بانکهای مرکزی حمایتهای اضطراری خود را متوقف کرده اند و سریعتر از آنچه خودشان یا بیشتر سرمایهگذاران پیشبینی کرده بودند، در حال حرکت هستند. فدرال رزرو ایالات متحده در حال افزایش نرخ بهره در ماه مارس است و گزارش مشاغل روز جمعه گذشته گمانه زنیهایی را تقویت کرد که ممکن است نیاز به یک حرکت تهاجمی داشته باشد. بانک انگلستان اخیراً افزایش های متوالی را در این زمینه انجام داده است و برخی از مقامات آن با قدرت بیشتری شروع به کار کرده اند. بانک کانادا قرار است ماه آینده آغاز به کار کند. حتی بانک مرکزی اروپا نیز ممکن است در اواخر سال جاری اقدامات افزایشی را آغاز نماید.
نرخ ها در حال افزایش هستند زیرا سیاست گذاران براین باورند که شوک تورم جهانی اکنون تهدیدی بزرگتر از آسیب ناشی از کووید-۱۹ به رشد اقتصادی کشورهاست. برخی میگویند برای رسیدن به این نتیجه باید سالها منتظر باشیم. برخی دیگر نگران این هستند که چرخش رویکرد تهاجمی میتواند روند بهبود اقتصادی را بدون کاهش قیمت ها کندتر کند، با توجه به اینکه برخی از این افزایش قیمت ها به مشکلات عرضه خارج از محدوده سیاست پولی مربوط میشود.
در میان بزرگترین اقتصادها، چند مشکل اساسی وجود دارد.
به نظر میرسد بانک خلق چین در جهت مخالف حرکت میکند. احتمالاً با شیوع ویروس جدید و کاهش چشم اندازهای بزرگ برای دومین اقتصاد بزرگ جهان، اعتبارات را ارزانتر کند. انتظار میرود بانک ژاپن سیاستهای خود را در سال جاری بدون تغییر نگه دارد، اگرچه معاملهگران همگی در شوک هستند که که آیا می توانند تا آخر این روند را حفظ کنند یا خیر.
در بازارهای نوظهور، بسیاری از بانک های مرکزی سال گذشته افزایش نرخ بهره را آغاز کردند – اما هنوز این کاربه طور کامل انجام نشده است. هفته گذشته، برزیل برای سومین بار متوالی ۱۵۰ نقطه افزایشی را تجربه نمود، در حالی که جمهوری چک معیار خود را به بالاترین سطح اتحادیه اروپا رساند. روسیه، لهستان، مکزیک و پرو ممکن است کمپینهای تشدید کننده را در این هفته تمدید کنند، اگرچه برخی فکر میکنند چرخه آمریکای لاتین ممکن است به حالت اوج دست یابد
اقتصاددانان شرکت جی پی مورگان چیس و شرکا برآورد میکنند که تا آوریل، نرخها در کشورهایی که مجموعاً حدود نیمی از تولید ناخالص داخلی جهان را تولید میکنند، در مقابل ۵ درصد کنونی افزایش خواهد یافت. آنها انتظار دارند متوسط نرخ بهره جهانی در پایان سال جاری حدود ۲ درصد باشد – که این رقم سطح تقریبی قبل از همه گیری کروناست.
همه این موارد نشاندهنده بزرگترین تشدید سیاست پولی از دهه ۱۹۹۰ است و تغییر تنها به نرخها محدود نمی شود. بانکهای مرکزی همچنین برنامههای خرید اوراق قرضه را که برای محدود کردن هزینههای استقراض بلندمدت استفاده کردهاند، متوقف خواهند کرد. بلومبرگ اکونومیکس به این نتیجه رسیده است که ترازنامه ترکیبی گروه هفت کشور تا اواسط سال به اوج خود خواهد رسید.
آدیتیا بهاوه، اقتصاددان شرکت بانک آمریکا، روز جمعه در گزارشی نوشت: «ورق برگشته است». افزایش تورم جهانی چرخههای پیاده روی بانک مرکزی و انقباض ترازنامه را در کل بیشتر نموده است.
این فرآیند، ممکن است به یک رونق همه گیر در بازارهای مالی پایان دهد که با شکنندگی مالی تقویت شده است.
شاخص جهانی سهام اماسسیآی امسال حدود ۵ درصد کاهش یافته است. اوراق قرضه در سرتاسر جهان افت شدیدی را تجربه نموده است و بازدهی بدین صورت افزایش یافته است. آنچه بانک مرکزی را وادار به تغییر عقیده کرده است، موج تورم است که ناشی از قطع ارتباط بین تقاضای فزاینده در اقتصادهای پس از قرنطینه سراسری و کمبود در عرضه برخی از کالاها، مواد و کالاهای کلیدی و کارگران است.
انتظار می رود در این هفته ایالات متحده نرخ تورم ۷.۳ درصدی را برای ژانویه گزارش دهد که بالاترین نرخ تورم از اوایل دهه ۱۹۸۰ است. تورم منطقه یورو به یک رکورد جدید دست یافته است.
اخیرا همین چند ماه پیش، اکثر مقامات وضعیتی را که اکنون در آن قرار دارند، پیش بینی نمی نمودند. آنها بیشتر سال ۲۰۲۱ را صرف این نظریه کردند که فشارهای قیمتی «موقتی» خواهد بود. آنها از بهبود سریع اشتغال استقبال کردند و هشدارهای تورمی را که برخی از مفسران از قبل به صدا درآورده بودند، تکذیب نمودند.
اکنون، سیاست گذاران به این نتیجه رسیده اند که تورم همچنان پیشتاز است و ادامه این وضعیت با ایجاد مارپیچ صعودی قیمت ها و دستمزدها به همراه است که توقف آن بدون ایجاد رکود غیرممکن است. آنها امیدوارند با اقدامی که اکنون برای بهبود اوضاع انجام میدهند، به جای سقوط، یک «فرود نرم» افسانهای را تجربه کنند.
خطرات در هر دو جهت وجود دارد. به گفته اقتصاددانان جی پی مورگان با ریاست بروس کاسمن، تورم احتمالاً با کاهش بیکاری و تقاضای مجدد برای خدمات ادامه خواهد یافت، زیرا اقتصادها در برابر سویه جدید امیکرون انعطاف پذیر هستند. آنها همچنین در گزارشی عنوان نمودند: «برای ما سخت است که تورم پایین پایدار را در کنار اقدامات محدود بانک مرکزی بپذیریم».
برخی از اقتصاددانان و سرمایهگذاران بزرگ هشدار میدهند که بانکهای مرکزی هنوز «پشت منحنی» هستند و بهطور کامل ابعاد اقداماتی را که باید انجام دهند، درک نکردهاند. اما اگر با بهبود زنجیره های تامین و کساد در بازارهای کالا، تورم شروع به کاهش نماید، افزایش سریع نرخ قیمت میتواند این روند را معکوس نماید. این امر میتواند باعث شود که تنظیمات سیاست ناگهانی خیلی فشرده به نظر برسد – چیزی که یک دهه پیش برای بانک مرکزی اروپا نیز اتفاق افتاد. اگر تورم ثابت بماند، ممکن است طوری نباشد که بتوان آن را با سیاست پولی مدیریت کرد. استراتژیستهای بلاک راک استدلال میکنند که قیمت ها به دلیل مشکلات عرضه بیشتر افزایش می یابد و بانکداران مرکزی باید با این رویه کنار بیایند.
بلومبرگ اکونومیکس براین باورست که اگر BOE بخواهد تورم را به هدف ۲ درصدی خود در سال جاری کاهش دهد، باید نرخ ها را به اندازه ای افزایش دهد که ۱.۲ میلیون نفر از کار بیکار شوند.
در حال حاضر، تنها راه افزایش نرخ های جهانی است – اما فراتر از آن، جزئیات کار واضح نیستند. پیش بینیها در مورد افزایش نرخ ها توسط فدرال رزرو در سال جاری بسیار متفاوت است. برای مثال، در حالی که بارکلی پی ال سی فقط سه افزایش را برآورد میکند، بانک آمریکا هفت افزایش را پیش بینی میکند. همچنین مشخص نیست که این اقدامات تا چه حد هستند ، چه زمانی اجرا می شوند و در نهایت نرخ معیار به کجا ختم می شود.
بانکهای مرکزی زمانی این اقدامات را ترجیح میدهند که مقاصد آنها به طور گسترده درک شود. پس از تغییر ناگهانی سیاست، آنها باید بفهمند که چگونه برنامه های جدید خود را به سرمایه گذاران منتقل کنند. در غیر این صورت، بازارها ممکن است در شرایط سختی قرار بگیرند.
منبع:finance.yahoo
مشاهده خبر