یادداشت تحلیلی دکتر اسماعیل درگاهی مدیرعامل گروه مالی شهر
تامین مالی تولید، جزو مهم‌ترین فاکتورهای پشتیبانی است؛ بازار سرمایه در این زمینه نقش اصلی دارد و می‌تواند با پشتیبانی از تولید و مانع زدایی در این حوزه، کمک قابل توجهی ارائه دهد. انتخاب شعار «تولید، پشتیبانی‌ها و مانع زدایی‌ها» توسط مقام معظم رهبری به‌عنوان شعار سال ۱۴۰۰ از سوی مقام معظم رهبری، نشان از اهمیت موضوع تولید در نگاه ایشان و سیاستگذاران نظام دارد.
اگرچه در فرمایش ایشان موضوع تحقق نیافتن شعار جهش تولید در سال ۱۳۹۹ مشخص بود ولی تاکید مجدد بر تولید و پیش‌نیازهای آن شامل پشتیبانی و مانع زدایی‌های مرتبط، لزوم برنامه‌ریزی برای دستیابی به زیرساخت‌های تولیدی شایسته در کشور را ضروری می‌سازد. همگان می‌دانند سال گذشته به دلایلی مانند تشدید تحریم‌های ظالمانه غرب، خروج سرمایه از کشور و نیز موانع داخلی، امکان تحقق شعار سال در زمینه تولید فراهم نشد. بدون تردید تولید بدون حمایت مراجع بالادستی از جمله دولت، تسهیل نمی‌شود. بارها در خصوص حمایت همه جانبه دولت‌ها از جمله دولت چین از تولیدکنندگان داخلی برای تسخیر بازارهای بین‌المللی بسیار شنیده‌ایم تا جایی که طبق نقل قول یکی از دوستان، دولت چین از تجیهزات و پرسنل نیروی نظامی این کشور برای حمل و نقل رایگان کالاهای تولید شده در داخل آن کشور به مرزهای دریایی یا زمینی به منظور حمایت از تولیدکننده و رقابتی‌سازی قیمت کالاهای تولیدکنندگان، استفاده می‌کند. حال در چنین فضای رقابتی و حمایتی در سطح جهانی، حداقل کاری که می‌توان در زمینه حمایت از تولید داخل کرد، تقویت پشتیبانی و رفع موانع پیش روی تولیدکنندگان در زمینه‌های مختلف است. البته این حمایت و مانع زدایی باید در حوزه‌های مختلف مرتبط با راه‌اندازی و استمرار یک فعالیت تولیدی مانند بررسی طرح‌ها، صدور مجوز تاسیس و فعالیت، تسهیل تامین مالی، تسهیل تامین مواد اولیه، رفع چالش‌های زنجیره تامین و فروش و سایر موارد، انجام شود. اقدامات درخور تحسین مانند تشکیل پنجره واحد سرمایه‌گذاری که در سطح استانداری‌های سراسر کشور در حال تسهیل فرآیند سرمایه‌گذاری و تولید هستند، در این زمره قرار می‌گیرد. تامین مالی تولید، جزو مهم‌ترین فاکتورهای پشتیبانی است. بازار سرمایه نقش اصلی در این زمینه دارد و می‌تواند با پشتیبانی از تولید و مانع زدایی در این حوزه، کمک قابل توجهی ارائه دهد. براین اساس، حسب تجربه بنده در بازار سرمایه موضوعات زیر را می‌توان به‌عنوان حداقل کارکردهای بازار سرمایه در این خصوص برشمرد:
- تسهیل صدور مجوز اوراق بدهی و صکوک به منظور تامین مالی شرکت‌ها و طرح‌ها از بعد ضمانت و مدت زمان صدور مجوز.
- کمک به تشکیل سرمایه ثابت و رونق تولید از طریق ایجاد طرح‌هایی مانند شرکت پروژه و صندوق‌های زمین و ساختمان.
- تقویت بازار اولیه از طریق ساده‌سازی فرایند پذیرش و عرضه شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران.
- فراهم‌سازی امکان تامین مالی شرکت‌های در مرحله رشد، شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها در فضای بازار سرمایه.
- توسعه بازارهای با ریسک بالاتر و شرایط سهل‌تر از منظر پذیرش اوراق بهادار شرکت‌ها به‌منظور جذب سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر و تامین مالی شرکت‌های دارای ریسک بالاتر.
- تسهیل تامین مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس از طریق صدور مجوزهای افزایش سرمایه.
- تسریع در صدور مجوز نهادهای مالی و توسعه بازار رقابتی بین نهادهای مالی فعال به‌منظور ارائه خدمات بهتر و ارزان‌تر به متقاضیان خدمات این نهادها.
- تقویت شفافیت و صحت قیمت‌گذاری از طریق مکانیسم بورس کالا با عرضه بخش عمده کالاهای تولیدی در داخل کشور که مشمول شرایط عرضه در بورس کالا هستند.
