هدف اصلی تکنولوژی کریپتو، این است که مبادله ارزش را در سطح جهانی و با کارمزدی ناچیز تجربه کنید، اما نگرانی های امنیتی و مقیاس پذیری همواره باعث بوجود آمدن پیچیدگیهایی می شود.
براساس ارقامی که توسط یکی از منتقدین اصلی کریپتو، نوریل روبینی مورد استفاده قرار گرفته، در سال ۲۰۱۹ حدود ۹۹ درصد از انتقال داراییهای کریپتویی توسط صرافیهای متمرکز(CEXs) صورت گرفته است. صرافیهای متمرکز (CEXs) به احتمال زیاد به عنوان پایه مرکزی برای مبادلات کریپتو در آینده قابل پیش بینی، باقی خواهند ماند. این واحدها سریع و راحت هستند، اما معمولاً معامله گران مجبورند وجوه خود را به حسابی که توسط صرافی کنترل می شود واریز کنند. متأسفانه، سابقه تاریخی نشان می دهد که موضوع از دست دادن حاکمیت بر دارایی های دیجیتالی از سوی کاربران می تواند یک مصالحه شدید و پرهزینه باشد.
صرافیهای غیر متمرکز (DEXs) یک جایگزین جذاب را ارائه می دهند و و با سرعت در حال رشد هستند، اما هنوز هم برای فراگیر شدن آنها کمی زود است. بنابراین، باید راهی برای پر کردن شکاف بین حاکمیت کاربر و عملکرد مبادله وجود داشته باشد.
وقتی صحبت از حفاظت می شود، کنترل بهتر از اعتماد است
سناریوی کابوس برای معاملهگرانی که از CEX استفاده می کنند این است که ممکن است قربانی هک یا تقلب شوند و وجوه واریز شده خود را از دست بدهند. اگرچه هفت سال از فروپاشی صرافی Mt.Gox در سال ۲۰۱۴ میگذرد، ولی نام آن همچنان مترادف با خطرات تقلب در رمزارزها است. زمانی که بزرگترین صرافی بیت کوین (BTC) در جهان بود، در سال ۲۰۱۴ به دنبال از دست رفتن بیتکوینهای متعلق به حدود ۶۵۰،۰۰۰ مشتری، اعلام ورشکستگی کرد. قربانیان همچنان در حال تلاش برای دریافت غرامت جزئی از روند ورشکستگی در سال ۲۰۲۱ هستند.
متأسفانه، این شکل از خطر طرف مقابل تا امروز به عنوان یک تهدید محسوب میشود. در ماه آوریل، بنیانگذار صرافی ترکیه Thodex با ۲ میلیارد دلار دارایی سرمایه گذار که حساب نشده بود، فرار کرد. یک سال قبل از آن، FCoin چین و ACX استرالیا هر دو بدون هشدار تعطیل شدند. اینکه شکستهای مذکور به دلیل کلاهبرداری، هک یا مشکلات ناشی از مدل کسب و کار بوده است، برای سرمایهگذارانی که سرمایه خود را از دست دادهاند چندان مهم نیست. در یک دنیای ایده آل، کارگزار مبادله (یا هکری که صرافی را به خطر انداخته است) باید از توانایی جابجایی وجوه مشتری بدون صلاحدید آنها بین حسابها محروم شود.
وضع موجود: مدیریت ریسک، خود هزینه به بار میآورد
برای معاملهگران دارای سرمایه بزرگ یا ارتباط خوب، روشهایی برای کاهش این خطرات وجود دارد، اما راه حلها با اشکالات خاص خود همراه هستند. دریافت اعتبار یکی از راههای جلوگیری از دادن پیش پرداخت برای تأمین اعتبار حساب است. بله، این درصورتی امکانپذیر است که بخواهید هزینههای بالایی را به یک کارگزار پرداخت کنید یا شاید بتوانید با معرفی خود به عنوان مشتری برتر، یک خط اعتباری با یک صرافی خاص دریافت کنید. در هر صورت، هزینهبر خواهد بود و تنها مشتریان بزرگ در ازای ایجاد چنین رابطه خوبی با صرافیهای متعدد، شانس دارند.
شبکههای تسویه حساب خارج از صرافی، جایگزینی برای راهکار تامین وجوه به طور مستقیم از صرافیها ارائه میدهند. این واسطهها وجوه معاملهگر را در اختیار دارند و برای هر مبادله ریسک طرف مقابل را به عهده میگیرند. در شرایط کنونی، چنین واسطههایی خدمات ارزندهای را برای موسسات ارائه میدهند، اما هنوز هم یک لایه اضافی از هزینه را در بر دارند، که با رویای معاملات کریپتو که انجام مبادلات با کمترین هزینه است، مغایرت دارد.
دیفای و مشکلات شفافیت
اگر مشکل، نبود حاکمیت بر دارایی در صرافیهای متمرکز (CEXs) است، آیا صرافی غیر متمرکز (DEXs) میتواند راه حل باشد؟ هم بله و هم خیر. با استفاده از قراردادهای هوشمند و استخرهای نقدینگی غیرمتمرکز برای ایجاد امکان مبادله دارایی، صرافیهای غیرمتمرکز واسطهها را حذف کرده و معاملهگران را قادر میسازند حاکمیت بر داراییهای خود را حفظ کنند. با این حال، صرافیهای غیرمتمرکز عواقب سنگینی به ویژه برای معاملهگران بزرگ در بردارند.
در صرافیهای غیرمتمرکز، به جای اینکه خریداران و فروشندگان از طریق یک موتور منطبقکننده متمرکز جفت شوند، یک قرارداد هوشمند معاملات را انجام میدهد. طرفین دخیل در قرارداد به نام “کشاورزان بازده” میتوانند داراییهای خود را در یک استخر نقدینگی قفل کنند و در ازای آن بازده کسب کنند. به عنوان مثال هر مجموعه نقدینگی، معامله یک جفت دارایی خاص مانند Bitcoin و Tether (USDT) را تسهیل میکند. قرارداد هوشمند عملکرد را با توجه به حجم نسبی داراییهای موجود در استخر تنظیم میکند تا بیشتر دارایی کمیاب را جذب کند و تعادل سالم داشته باشد. از طرفی، هزینه معاملهای که یک معاملهگر پرداخت میکند، بسته به کمبود نسبی داراییهای مربوطه متفاوت خواهد بود.
گرچه روشی ابتکاری است، اما مقیاسپذیری خوبی ندارد. بسته به اندازه استخر نقدینگی، معاملات بزرگ بلافاصله میتوانند تأثیر زیادی در هزینههای معاملاتی داشته باشند. علاوه بر این، صرافیهای غیرمتمرکز بسیار مستعد سواستفادههای اطلاعاتی هستند. فرونت رانرها، معاملهگرانی (اغلب ربات) هستند که به دنبال اطلاعاتیاند که نشان میدهد معامله بزرگی در آینده در حال وقوع است، سپس با معامله خود وارد بازار میشوند تا از حرکت قیمت مورد انتظار سود ببرند. البته این معاملات استثماری تأثیر خاص خود را در قیمت بازار دارد و سود معامله برنامهریزی شده اولیه را کاهش میدهد. در صرافیهای متمرکز این خطر وجود دارد که اگر پیش پرداخت به صورت درون زنجیرهای انجام شود، اشخاص ثالث ممکن است بتوانند استنتاج کنند که معامله بزرگی در شرف وقوع است. با این حال، این خطرات هنگام استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز بسیار بزرگتر میشوند.
به دلیل تأخیر شبکه در هنگام پردازش معاملات، معاملات معلق ممکن است قبل از اینکه سرانجام به یک بلاک متصل شوند، در میان گرههای معتبر گردش میکنند. در واقع، در صرافیهای غیرمتمرکز مبتنی بر قرارداد هوشمند، پیشنهادات به صورت شفاف ارسال میشود، بنابراین یک فرونت رانر صرفاً باید منتظر پیشامد یک معامله بزرگ باشد و پیشنهاد خود را با هزینههای بالاتر یا با تاخیر شبکه کمتر برای سودآوری ارائه دهد. بعلاوه، همانطور که اعتبارسنجها در مورد ترتیب معاملات برای بلوکهایی که تولید میکنند تصمیم میگیرند، این میتواند فرصتی دیگر برای دستکاری فراهم کند.
بنابراین، در حالی که صرافیهای غیرمتمرکز ایدهای دلچسب است و فرصتی را برای کسب بازده منفعل فراهم میکند، در حال حاضر نمیتواند مورد مناسبی برای اکثر معاملهگران باشد.
آیا قادر به ساخت صرافیهای غیرمتمرکز بهتری خواهیم بود؟
بنابراین، آیا میتوان بدون در نظر گرفتن نکات منفی صرافیهای غیر متمرکز، از منافع معاملهگران محافظت کرد؟ یک روش که میتواند در این شرایط محتمل باشد استفاده از بلاکچین به عنوان منبع اعتماد و ترکیب آن با سخت افزار محرمانه خارج از زنجیره (off-chain) برای کنترل تطبیق سفارش است. به عنوان مثال، محیطهای اجرای قابل اعتماد (TEEs) میتوانند یک منطقه جدا شده را در داخل پردازنده کامپیوتر ایجاد کنند و جدا از سیستم عامل استاندارد که حتی برای مدیر سیستم قابل دسترسی نیست، مبادلات را به انجام برساند.
موتور منطبق کننده و نرمافزار اجرای معامله برای مبادله را میتوان در همان محیط اجرای قابل اعتماد قرار داد و آن را از کنترل صاحب صرافی خارج کرد. سپس هر معاملهگر میتواند کمک هزینهای را تعیین کند که محیط اجرای قابل اعتماد میتواند برای تسویه معاملات به نمایندگی از آنها هزینه کند و نیازی به پیش پرداخت یا واسطهها نداشته باشد. علاوه بر این، چون تطبیق خارج از زنجیره انجام میشود، خطر لو رفتن اطلاعات پیش از موعد نیز کاهش مییابد. در بلندمت، ترکیبی از سایر تکنیکهای نوظهور مانند محاسبه چند جانبه (multi-party computation) یا اثبات دانش صفر(zero-knowledge proofs) ممکن است بتواند برای دستیابی به نتایج مشابه استفاده شود، اما این رویکردها در حال حاضر از بلوغ کمتری برخوردار هستند و اجرای آن در سناریوهای دنیای واقعی دشوار است.
جمعبندی
نیاز به پیشگام بودن در تامین مالی صرافی رمزارزها، مشکلات و خطراتی را مطرح میکند که مانع قابل توجهی برای پذیرش همگانی داراییهای دیجیتال هستند. این در حالیست که صرافیهای غیرمتمرکز (DEXs) با ارائه جایگزینهای نوآورانه، معاملهگر را در کنترل وجوه خود قرار میدهند، که از طرفی آنها نیز به طور قابل توجهی متحمل عواقبی هستند. برای پیشبرد فراگیر شدن داراییهای دیجیتال و به دست آوردن مزیت رقابتی، صرافیهای کریپتو نیازمند کشف راههایی برای حفظ حاکمیت کاربر و بدون افت عملکرد، هستند.
منبع: Cointelegraph
مشاهده خبر