بهترین باتریهای قابل شارژ جهان که به شکل گستردهای در ابزارهای مختلف همچون گوشیهای هوشمند و خودروهای برقی مورد استفاده قرار میگیرند، باتریهای لیتیومی (لیتیوم-یون) هستند. اما پژوهشهای جدید از احتمال تولید باتریهای کارآمدتر و ارزانتر خبر میدهند.
به گزارش اویل پرایس، یک شرکت پژوهشی در حال توسعه فناوری باتریهای آهن-سدیم برای جایگزینی با باتریهای لیتیومی است. این فناوری نخستین بار در دهه ۱۹۷۰ میلادی کشف شد. در صورت موفقیت، این فناوری قادر خواهد بود تا با استفاده از مواد سادهای همچون نمک خوراکی و آهن، انقلابی در حوزه باتریهای قابل شارژ به پا کند.
همزمان با تلاش دولتها و شرکتها برای شکل دادن به جهان آینده بر بستر انرژیهای تجدیدپذیر، نیاز به باتریهایی در مقیاس صنعتی بیش از هر زمان دیگری احساس میشود. در حال حاضر، شکل غالب باتری، باتریهای لیتیومی-یونی است که با استفاده از فلز لیتیوم و دیگر مواد معدنی ساخته میشود. انحصار این بازار در اختیار چین است. گرچه این نوع باتری استفاده گستردهای در لوازم الکترونیکی، خودروهای برقی و ابزارهای صنعتی دارد اما پیشبینی میشود توسعه آن در آینده به کمبود لیتیوم منجر شود.
سالها بود که پژوهشگران به دنبال یافتن فناوری جایگزین برای باتریهای لیتیومی بودند که از برنامه گذار به انرژی سبز پشتیبانی کند. دراین راستا، یکی از شرکتهای پژوهشی معتقد است راهحل این مشکل را یافته است.
آنتونیو باکلیگ، پژوهشگر دانشگاه استنفورد و مدیر شرکت «اینلایت انرژی» حدود ۸ سال از عمر خود را صرف یافتن این فناوری جایگزین کرده است. این فناوری نخستین بار در دهه ۱۹۷۰ میلادی با استفاده از نمک خوراکی عرضه شد. باکلیگ طیف گستردهای از فناوری باتری را مورد بررسی قرار داد و سرانجام به مجموعهای از باتریهای سدیم هالید رسید. نخستین بار شرکت بریتانیایی «بتا ریسرچ» اقدام به ساخت باتری سدیم-آهن کرد اما بعدها در دهه ۱۹۸۰ به تولید باتری نیکل-سدیم رو آورد. آزمایش اولیه باتری سدیم-آهن با موفقیت روبهرو بوده و در صورت تولید در مقیاس صنعتی، شرکت اینلایت انرژی به جایگاه مهمی در حوزه باتریهای قابل شارژ دست خواهد یافت.
فناوری باتریهای سدیم-آهن از ویژگیهای مهمی برخوردار است و در صورت موفقیت این پروژه، به رقیب بزرگی برای باتریهای لیتیومی و شرکتهای چینی تبدیل خواهد شد. ریسک آتش گرفتن باتریهای سدیم-آهن بسیار پایین است، بنابراین امنتر هستند. در عین حال، به دلیل استفاده از مواد فراوان و قابل دسترس، ساخت آنها کمهزینهتر و ارزانتر خواهد بود.
شرکت اینلایت انرژی در سال ۲۰۲۳ موفق شد با تامین مالی ۸ میلیون دلاری، شرکت بتا ریسرچ را خریداری کند و فناوری جدید را توسعه دهد.