سهم دلار آمریکا از ذخایر ارز خارجی جهان به کمترین حد خود در ۳۰ سال گذشته کاهش یافته است. این به معنای کاهش سلطه دلار بر اقتصاد جهان است.
به گزارش اویل پرایس، گرچه دلار آمریکا با فاصله زیاد از رقبا همچنان بزرگترین ارز ذخیره جهان به شمار می‌رود، اما در سال‌های اخیر بانک‌های مرکزی جهان اقدام به متنوع‌سازی دارایی‌های خود و جایگزین کردن طلا و ارزهای دیگر همچون یورو، ین ژاپن و پوند انگلیس به جای دلار آمریکا کرده‌اند.
بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول، در سه ماه سوم ۲۰۲۴ سهم دلار آمریکا از ذخایر ارز خارجی جهان به ۵۷.۴ درصد کاهش یافت که کمترین میزان از سال ۱۹۹۴ به شمار می‌رود. سهم دلاری ذخایر ارزی خارجی شامل اوراق خزانه‌داری آمریکا، اوراق بدهی دولتی، اوراق رهنی، اوراق شرکتی، سهام آمریکایی و دارایی‌های دیگر بانک‌های آمریکایی به جز فدرال رزرو است.
در سه ماه نخست سال ۲۰۱۵، سهم دلاری ذخایر ارز خارجی جهان معادل ۶۶ درصد بود. طی ۱۰ سال، این رقم با افتی ۸.۶ درصدی روبه‌رو بوده است. در صورت ادامه این روند، سهم دلار تا سال ۲۰۳۴ (کمتر از ۱۰ سال) به زیر ۵۰ درصد سقوط خواهد کرد. بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد، در سال‌های ۱۹۹۰ و ۱۹۹۱ سهم دلار به کمتر از ۵۰ درصد رسیده بود. همچنین سهم دلار از ذخایر ارز خارجی از ۸۵ درصد در سال ۱۹۷۷ تا ۴۶ درصد در سال ۱۹۹۱ در نوسان بوده است. انفجار تورم آمریکا در دهه ۱۹۷۰ و کاهش اعتماد جهانی نسبت به توانایی یا تمایل فدرال رزرو برای کنترل تورم موجب شد تا بانک‌های مرکزی بسیاری از کشورها اقدام به کاهش حجم ذخایر دلاری کنند.
با وجود کاهش سهم دلار، موجودی اوراق خزانه‌داری آمریکا نزد بانک‌های مرکزی جهان نه تنها کاهش نیافته بلکه روندی صعودی داشته است. آمارهای وزارت خزانه‌داری آمریکا نشان می‌دهند، در ۱۲ ماه گذشته حدود ۸۸۰ میلیارد دلار بر حجم موجودی اوراق خزانه‌داری آمریکا نزد بانک‌های مرکزی جهان افزوده شده و به رکورد ۸.۶۷ تریلیون دلار رسیده است.
آمارهای فوق، شامل طلا نمی‌شود چرا که این فلز ارزشمند تحت عنوان دارایی «ذخیره ارز خارجی» بانک‌های مرکزی جهان قرار نمی‌گیرد. بانک‌های مرکزی به مدت چندین دهه مشغول کاهش حجم ذخایر طلای خود بوده‌اند. اما از حدود ۱۰ سال قبل شروع به بازسازی این ذخایر کرده‌اند. به گفته صندوق بین‌المللی پول، در دهه جاری حجم ذخایر طلای بانک‌های مرکزی به ۱.۱۶ میلیارد اونس (تقربیا معادل ۳.۰۸ تریلیون دلار) افزایش یافته است. این در حالی است که میزان ذخایر ارز خارجی بانک‌های مرکزی جهان معادل ۱۲.۳ تریلیون دلار است.
