- تعریف تأمین مالی زنجیره تأمین
تأمین مالی زنجیره تأمین (SCF) (Supply Chain Finance) مجموعه‌ای از راه‌حل‌های مبتنی بر فناوری را توصیف می‌کند که هدف آن، کاهش هزینه‌های تأمین مالی و بهبود کارایی ابزارهای مالی برای خریداران و فروشندگان یک معامله است. اساس انواع مدل‌های SCF خودکارساختن تراکنش‌ها و رهگیری فرآیندهای تأیید و تسویه صورتحساب‌هاست. تحت این الگو، خریداران موافقت می‌کنند که صورتحساب‌های تأمین‌کنندگان خود را برای تأمین مالی توسط یک بانک یا مجموعه دیگر (Factor) در پلتفرم واسط (SCF) ثبت کنند.
- انواع روش‌های تأمین مالی زنجیره تأمین
بـر اسـاس دسـته بنـدی انجـام شـده توسـط انجمـن جهانی تأمین مالی زنجیره تأمین (GSCFF)، ساختارهای SCF بـه دو دسـته کلـی محصـولات مبتنـی بـر مطالبـات دریافتنـی و محصولات مبتنـی بـر وام، تقسـیم می‌شـوند. وام در SCF شامل استقراض پول با وثیقه‌گذاری دارایی‌ها یا روابط زنجیره تامین است؛ مطالبات دریافتنی در SCF شامل فروش حساب‌های دریافتنی (فاکتورها) به شخص ثالث است. در شکل زیر به انواع مدل SCF اشاره شده‌است.
در ادامه انواع ساختار SCF و مزایا و معایب هرکدام، به اختصار مورد بررسی قرار می‌گیرد.
بررسی نمونه موفق بین‌المللی
مجموعه Orbian در سال ۱۹۹۹ تأسیس شده و یکی از پیشگامان تأمین مالی زنجیره تأمین در جهان است. این شرکت محصولات متنوعی را در این حوزه توسعه داده و شرکت‌های بزرگی مشتری خدمات این مجموعه هستند. دفتر مرکزی این شرکت در شهر لندن قرار دارد.
این مجموعه قادر به پیاده‌سازی سیستم خود و اجرای فرآیند تأمین مالی زنجیره تأمین در ۳۰ روزکاری است؛ انعطاف این مجموعه در طراحی فرایندهای شخصی سازی شده این امکان را به تأمین‌کنندگان کوچک می‌دهد که با گردش سالیانه حداقل ۱۰ هزار دلار از این خدمات بهره‌مند شوند.
فرآیند عملیات Orbian به این صورت است که خریدار ابتدا فاکتورهای تأیید شده را برای پلتفرم شرکت بارگذاری می‌کند و سپس Orbian با پردازش وضعیت خریدار و فروشنده پیشنهاد خود را جهت موعد و مبلغ پرداخت ارائه می‌دهد و در نهایت مطالبات تأمین‌کنندگان را خریداری می‌کند. تأمین‌کنندگان معمولاً ظرف سه روز پس از تأیید فاکتور، وجه خود را دریافت و خریدار نیز در تاریخ سررسید اصلی، مبلغ کامل فاکتور را پرداخت می‌کند. (منبع: Orbian Supply Chain Finance).
این فرآیند تأمین‌کنندگان را قادر می‌سازد که به سرعت نقدینگی خود را افزایش دهند و نیاز به پیگیری برای وصول مطالبات را کاهش می‌دهد. (منبع: Orbian Supply Chain Finance).
- ابزارهای تأمین مالی زنجیره تأمین در ایران
در ایران ابزارهای مالی مختلفی برای استفاده در تأمین مالی زنجیره تأمین شکل گرفته‌است که در جدول زیر به اختصار به آنها اشاره می‌شود.
- تهیه شده در واحد کسب و کار و توسعه خدمات شرکت گروه مالی شهر
